ΓΙΑ ΤΗΝ Α' ΕΝΟΤΗΤΑ

ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΤΗΣ Α’ ΕΝΟΤΗΤΑΣ

Όλα τα χαρακτηριστικά που περιγράφει στην πρώτη παράγραφο της πρώτης ενότητας του διηγήματος φαίνεται να τα θεωρεί στοιχεία που συναπαρτίζουν, συνθέτουν την ευτυχία. «Πτωχόν βοσκόπουλον», «ωραίος έφηβος», «δεν ήξευρα ακόμη άλφα» και «χωρίς να το ηξεύρω ήμην ευτυχής»…Ενώ στις δύο τελευταίες παραγράφους της ενότητας «εξήλθα δικηγόρος», «εργάζομαι ως βοηθός», «μισώ», «είμαι περιωρισμένος και ανεπιτήδειος» και «καθώς ο σκύλος, ο δεμένος με πολύ κοντόν σκοινίον (…)»



Εντέχνως τα στοιχεία δίνονται όλα μαζί, κομμάτια που συνιστούν κάθε φορά την ευτυχία ή τη δυστυχία του αφηγητή. Και μάλιστα τα πρώτα, της ευτυχίας, περιγράφονται αναδρομικά, από την απόσταση του χρόνου, αναπόφευκτα βουτηγμένα στην εξωραϊστική νοσταλγία, αλλά κι από την απόσταση του χώρου, που ανοίγει το δρόμο στην «αρκαδική θεώρηση» της λειτουργίας της φύσης.



Η απώλεια ( απώλεια της αθωότητας, της εφηβικής ηλικίας, της ελεύθερης ζωής στη φύση, της ξεγνοιασιάς) θρέφει τον ανικανοποίητο πόθο, την παράλογη αλλά και σχεδόν ενστικτώδη επιθυμία επιστροφής στο χρόνο που ζήσαμε.



Καταλαβαίνουμε έτσι, πως τα διλήμματα «πόλη ή χωριό», «γράμματα ή άγνοια», «έφηβος ή ενήλικος» ήταν αρκετά επιφανειακά και πάντως, έτσι, από μόνα τους, όχι ο στόχος του Παπαδιαμάντη. Η σύγκριση φαίνεται να είναι μία και όλα αυτά μαζί τα εσωτερικά της στοιχεία.